Podpiwek kojarzy nam się z piwem. Nic dziwnego – powstaje podobnie jak alkoholowy trunek w procesie fermentacji słodu, jednak proces jest krótszy, by drożdże nie wytworzyły więcej alkoholu niż w tradycyjnym piwie. Zawartość alkoholu w podpiwku jest śladowa, wynosi najczęściej około 0,5%, czyli tyle, ile w piwach bezalkoholowych. Podpiwek powstaje z wody, słodu, drożdży, a także w niektórych przypadkach, z chmielu i cukru. Podpiwek, mimo wyczuwalnej słodyczy, świetnie gasi pragnienie, szczególnie schłodzony wcześniej w lodówce. Posiada najczęściej ciemny, miodowy kolor, a dzięki dodatkowi chmielu – nutkę goryczki. Najlepiej smakuje latem, gdy chcemy poczuć orzeźwienie, jednak w chłodnych porach roku stanowi znakomitą alternatywę dla popularnych słodkich napojów gazowanych. Jak się robi podpiwek w domu? To proste, należy postępować zgodnie z przepisem i pamiętać o zachowaniu proporcji.
Do przygotowania podpiwka będziemy potrzebować następujących składników: 8 czubatych łyżek stołowych kawy zbożowej, 8 szyszek chmielu (do kupienia w sklepie zielarskim), 2 g drożdży, 200 g cukru brązowego lub białego, sok z połówki małej cytryny. Jak się robi podpiwek? Do dużego garnka wlewamy 5 litrów wody (najlepiej filtrowanej lub źródlanej z butelki) i doprowadzamy do wrzenia. Następnie dodajemy kawę i szyszki chmielowe. Całość gotujemy ok. 15 minut od czasu do czasu mieszając. W trakcie pojawi się piana, która w większości zniknie. Garnek zdejmujemy z gazu i studzimy. Płyn nie powinien być zimny, ani zbyt gorący. Wkładając palec do wody, powinno odczuwać się przyjemne ciepło.
Następnie odlewamy szklankę płynu, rozpuszczamy drożdże i ponownie wlewamy do garnka. Dodajemy 200 g cukru i sok z połówki cytryny. Tak przygotowany podpiwek należy przecedzić przez sito wyłożone gazą do zakręcanego słoika lub szklanej, zamykanej butelki. Warto jednak pamiętać, że pod wpływem fermentacji podpiwek może rozsadzić szklane naczynie, dlatego należy uzupełnić płyn do ¾ wysokości lub przelać do plastikowych butelek. Jednak to nie wszystko, po upływie ok. 24 godzin upuszczamy powietrze i pozostawiamy na około 3-4 doby. Przed spożyciem schładzamy podpiwek i delektujemy się smakiem!
Kwas chlebowy również jest zaliczany do napojów bezalkoholowych, mimo niewielkiej ilości alkoholu. Ten słodki napój wywodzi się z Rosji i Ukrainy, i tam też jest najchętniej spożywany. Kwas chlebowy powstaje w procesie fermentacji chleba, co stanowi główną różnicę z podpiwkiem. Do kwasu dodaje się cukier, drożdże i opcjonalnie owoce. Często doprawiany jest również miętą. Napój przybiera jasno brązowy kolor i smak pieczonego chleba. Nie jest zbyt słodki i świetnie gasi pragnienie. Na dnie butelki może tworzyć się osad, co jest naturalnym zjawiskiem – po wstrząśnięciu butelki znika. Prawdziwy kwas chlebowy przyrządzony starą, domową recepturą ma trwałość około 3-4 dni (należy go przechowywać w lodówce).
Kwas chlebowy można przygotować w domu – wówczas będziemy mieli pewność, że nie zawiera zbędnych dodatków i konserwantów. Napój przyrządzimy z kilku składników, czyli wody (5 l), czerstwego chleba razowego (500 g), żytniego (250 g), drożdży (20 g), białego cukru (150 g). W pierwszej kolejności należy zalać rozdrobniony chleb wrzącą wodą, przykryć gazą i pozostawić na 3 godziny w temperaturze pokojowej. Po tym czasie przecedzamy płyn i odlewamy z niego 1 l (nie wylewamy pozostałego płynu).
Następnie należy podgrzać napój do letniej temperatury (woda nie może się zagotować) i dodać drożdże i cukier. Dla wzmocnienia smaku warto również wrzucić rodzynki lub skórkę z cytryny. Pozostałą część zakwasu mieszamy z przygotowanym płynem i przykrywamy gazą. Tak przygotowany kwas chlebowy pozostawiamy do momentu pojawienia się piany, a następnie przelewamy do szklanej butelki lub słoika (maksymalnie do ¾ wysokości naczynia). Domowy kwas chlebowy jest zdatny do spożycia przez 3-4 dni.