Post to odstąpienie od spożywania potraw mięsnych przez określony czas. Może dotyczyć również całkowitego odstąpienia od jedzenia. W kościele katolickim uznawanych jest kilka rodzajów postu, takich jak post ilościowy, który zakłada, że można zjeść jeden posiłek dziennie, czy post jakościowy, który mówi o zaniechaniu jedzenia mięsa oraz mięsnych wywarów. Post ścisły jest z kolei połączeniem obydwu powyższych rodzajów, czyli należy znacznie ograniczyć ilość posiłków oraz nie spożywać mięsa. Wyróżniamy również post eucharystyczny, który zabrania przyjmowania pokarmów oraz napojów na godzinę przed przyjęciem komunii świętej.
Już od dawna post rozumiany jest nie tylko jako wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, lecz także jako przygotowanie ciała i ducha na przeżycie Bożego Narodzenia. Jest to jedno z najważniejszych świąt chrześcijańskich i ma rangę wyjątkowej uroczystości, która podkreśla przypadający po nim liturgiczny okres Bożego Narodzenia. Dlaczego pościmy w Wigilię i czy obowiązuje wtedy post nakazany przez prawo kanoniczne?
Wiele osób zastanawia się, czy post w Wigilię jest obowiązkowy. Okazuje się, że to polska tradycja – post nigdy nie był nakazany przez prawo kanoniczne. W takim razie dlaczego w Wigilię nie jemy mięsa? Przede wszystkim z tego względu, że księża i biskupi zachęcają, aby w miarę możliwości uczynić ten dzień postnym. Podkreślają, że w tym okresie warto zdecydować się na to małe wyrzeczenie, aby jeszcze bardziej skupić się na istocie tego dnia, czyli wcieleniu Chrystusa.
Post w Wigilię nie jest obowiązkowy – według przepisów prawa kanonicznego należy raczyć się daniami postnymi w Środę Popielcową (post ścisły), Wielki Piątek (post ścisły) i każdy piątek roku liturgicznego (post jakościowy). Warto wiedzieć, że każdy episkopat może ustalić normę dla swojego terenu. Polacy przeważnie nie jedzą mięsa podczas wieczerzy, ponieważ wynika to z długoletniej tradycji. Jednak, jak podkreślają księża – ważne jest, aby Wigilię uczynić wyjątkowym dniem. Z tego względu określono 12 wigilijnych potraw, które warto przygotować na wieczerzę wigilijną.
Warto wiedzieć, jakie potrawy powinny znaleźć się na wigilijnym stole. Tradycyjnie przygotowujemy takie dania jak kapusta z grochem, pierogi z kapustą i grzybami, zupy wigilijne np. barszcz czerwony z uszkami czy świąteczną zupę grzybową. Ryba wigilijna natomiast może mieć różne warianty. Przeważnie jemy śledzie po kaszubsku i karpia w galarecie. Lubianym przez Polaków daniem jest także sałatka jarzynowa, a do picia – kompot z suszonych owoców z korzennymi przyprawami. Nie można oczywiście zapominać o pysznych słodkich wypiekach, czyli o świątecznych pierniczkach czy roladzie makowej.