Według polskiej tradycji chrześcijańskiej Wigilia jest dniem postnym, kiedy to powinniśmy powstrzymać się od jedzenia pokarmów mięsnych. Jednak według prawa kanonicznego post nigdy nie był nakazany, dlatego nic nie stoi na przeszkodzie, aby tego dnia podać również ulubione mięsne potrawy.
Jak rozpocząć wigilię? Przede wszystkim należy odpowiednio nakryć stół – najlepiej białym obrusem. Na stole powinny znaleźć się także: opłatek, świeca oraz pusta zastawa dla dodatkowej osoby, będąca symbolem pamięci o bliskich, którzy nie mogą razem z nami zasiąść do wieczerzy. Kolację zwyczajowo rozpoczynamy po zmroku, gdy na niebie pojawi się pierwsza gwiazdka. Najstarszy członek rodziny powinien odmówić modlitwę, a po odczytaniu Ewangelii o narodzeniu Jezusa przychodzi czas łamanie się opłatkiem i składanie życzeń.
Dzielenie się opłatkiem jest jednym z piękniejszych polskich zwyczajów – i obowiązkowym elementem wigilii. Tradycyjnie osobą, która rozpoczyna składanie życzeń jest gospodarz. W pierwszej kolejności powinniśmy skierować się z życzeniami do najstarszych członków rodziny, a na końcu podzielić się opłatkiem z najmłodszymi.
Święta Bożego Narodzenia są wyjątkowym, uroczystym wydarzeniem, dlatego warto pamiętać o kilku zasadach podczas wigilijnej kolacji, tak aby wszyscy goście czuli się dobrze. W pierwszej kolejności powinniśmy przemyśleć usadzenie gości. Według zasad savoir-vivre małżeństwa i pary powinny usiąść razem, a gospodarz i gospodyni naprzeciwko siebie.
Pamiętajmy, aby na stole znalazło się 12 wigilijnych potraw. Nie jest to obecnie obowiązkowy punkt kolacji wigilijnej, gdyż wszystko zależy od wielkości rodziny oraz wolnego czasu, który gospodarze mogą poświęcić na gotowanie. Warto jednak spróbować przygotować np. kilka mniejszych porcji, ale różnych dań.
Nie zapominajmy o upominkach! Zadbajmy o to, aby wszyscy członkowie rodziny otrzymali symboliczny prezent. Można wcześniej ustalić umowną kwotę, za którą kupimy podarunki. Nie powinny być one zbyt drogie, aby nie wpędzać bliskiej osoby w zakłopotanie. Według zasad savoir vivre należy rozpakować prezent od razu, a nie odkładać na później. Nie należy zapominać także o innym bardzo radosnym elemencie wieczoru wigilijnego – wspólnym śpiewaniu kolęd!
Jak przygotować wigilię od strony kulinarnej? Oczywiście przyrządzając klasyczne dania, które nieodłącznie kojarzą się ze świętami. Na stole powinny pojawić się zupy wigilijne, czyli barszcz czerwony z uszkami oraz zupa grzybowa. Ryba wigilijna z kolei może występować pod różnymi postaciami – najczęściej przygotowujemy śledzie w śmietanie z jabłkiem, rybę po grecku, śledzie po kaszubsku i karpia w galarecie. Święta również nie mogą się obyć bez pierogów z kapustą i z grzybami, kapusty z grochem, kompotu z suszonych owoców oraz słodkich wypieków, na przykład świątecznych pierniczków i makowca.