Mleko skondensowane ma kremowy kolor i gładką, rozpuszczającą się w ustach konsystencję. Powstaje w procesie odparowania wody z tłustego mleka krowiego. Wyróżniamy mleko skondensowane niesłodzone, które zawiera 25% suchej masy oraz od 7-8% tłuszczu, a także mleko skondensowane słodzone, składające się z mleka i cukru. W sklepach można również spotkać produkt w wersji light o zmniejszonej liczbie kalorii i 4-8% tłuszczu. Produkt występuje w puszcze, kartoniku, a także smakowe w tubce. Mleko skondensowane (zagęszczone) otrzymuje się na skutek odparowania wody z pełnotłustego mleka w temperaturze ok. 60 stopni C pod zmniejszonym ciśnieniem. Jednolitą konsystencję zapewnia proces homogenizacji – końcowy produkt oziębia się, a następnie rozlewa do opakowań.
Alternatywą dla gotowego produktu jest domowe mleko skondensowane, które można przygotować z kilku składników. Aby uzyskać 500 g mleka skondensowanego będziemy potrzebować 250 ml wody, 200 g mleka w proszku, 220 g cukru, 50 g masła. W pierwszej kolejności należy zagotować cukier, masło i wodę do całkowitego rozpuszczenia się cukru. Po zagotowaniu wsypujemy partiami po 50 gram mleka w proszku do uzyskania gładkiej konsystencji. Aby nie powstały grudki należy cały czas mieszać masę. Gotując dłużej mleko skondensowane uzyskamy masę kajmakową, która znakomicie nadaje się do różnego rodzaju ciast i deserów.
Istnieje jeszcze inny sposób na przygotowanie mleka skondensowanego. Mleko w proszku możemy zastąpić zwykłym mlekiem krowim. Około 800 ml mleka wlewamy do garnka lub na patelnię, dodajemy 300 g cukru i gotujemy na małym ogniu przez około 50 min do odparowania wody. Należy pamiętać o częstym mieszaniu masy, aby się nie przypaliła. Po tym czasie dodajemy 40 g masła i gotujemy jeszcze kilka minut.
Chyba najprostszym i najmniej pracochłonnym sposobem jest gotowanie mleka z cukrem w proporcjach 3:1. Wystarczy tylko wymieszać składniki w garnku, doprowadzić do wrzenia, a następnie zmniejszyć ogień i gotować ok. 30 minut, od czasu do czasu mieszając. Po tym czasie mleko skondensowane powinno zgęstnieć. Warto wcześniej przepłukać garnek zimną wodą, aby zapobiec przypaleniu mleka.
Studzimy powstałe mleko skondensowane i przelewamy do słoika. Warto również trochę poeksperymentować i w trakcie gotowania dodać do mleka odrobinę cynamonu, laskę wanilii lub ulubiony aromat do ciast.
Mleko skondensowane to znakomity dodatek do wielu ciast. Z jego udziałem przygotujemy pyszne babka brownie z zapiekanym budyniem, biały sernik na zimno z galaretką, ciasto cztery żywioły, ciasto dyniowe z mlekiem skondensowanym, tęczowe ciasto czy sernik z rukolą i ananasem. Tak naprawdę mleko skondensowane można wykorzystać do wielu dań – naleśników, placków, gofrów, wafli, tostów czy ciasteczek. Apetycznych możliwości jest naprawdę wiele!