Pospolicie rosnący w Polsce chrzan jest niewysoką rośliną o charakterystycznych podłużnych liściach i niepozornych białych kwiatach. Jego najcenniejszą częścią jest korzeń – długi, mięsisty, o bardzo ostrym smaku i silnym aromacie. Chrzan wykorzystywany był od wielu stuleci nie tylko w kuchni, lecz także w innych dziedzinach życia, np. w medycynie, zielarstwie czy kosmetyce. Panie domu wykorzystują go do przyprawiania mięs, buraków ćwikłowych, białego sera, a także aromatycznych sosów.
Korzeń chrzanu, od czasów staropolskich aż do współczesnych, jest niezbędnym elementem koszyczka wielkanocnego, symbolizując cierpienia Chrystusa na krzyżu i pojenie octem. Starty korzeń chrzanu dodawano do świątecznych dań, wierząc, że zapewni on dobre zdrowie oraz duchową i fizyczną siłę. Z jego dodatkiem przygotowywana jest znakomita zupa „święconka”, pasta do wędlin albo pyszna ćwikła – przystawka idealna do pieczonych mięs. Jakie jeszcze ciekawe potrawy z chrzanem w roli głównej warto przygotować nie tylko na święta?
Wystarczy zaledwie łyżeczka tartego chrzanu dodana do sosu sałatkowego, a całe danie nabierze bardziej zdecydowanego smaku i aromatu. Jeśli masz ochotę na właśnie taką przystawkę, zrób sałatkę z ugotowanych na twardo jajek, kukurydzy konserwowej oraz sera żółtego i jabłek startych na grubych oczkach tarki. Wszystkie składniki połącz ze sobą majonezem i tartym chrzanem. Gotową sałatkę posyp drobno posiekaną rzeżuchą. Zamiast sera żółtego możesz użyć marynowanego selera, a jabłka zastąpić pokrojonym w kostkę ananasem z puszki, wtedy sałatka nabierze egzotycznego smaku.
Korzeń chrzanu często jest używany jako element farszów do różnego rodzaju mięs. Jeśli masz świeżo starty chrzan, przygotuj roladki z nadzieniem, które na pewno staną się obiadowym hitem w twoim domu. Chrzan wymieszany z namoczoną bułką, żółtkiem, pietruszką i pokrojonymi wędzonymi węgierkami wykładaj na cienko rozbite plastry szynki wieprzowej. Gotowe zrazy oprósz mąką i obsmaż z każdej strony. Na koniec dodaj przyprawy (liść laurowy, sól, pieprz), zalej wodą lub bulionem i duś, aż będą miękkie. Gotowe danie możesz zagęścić sosem do pieczeni lub grzybowym. Aromatyczne roladki chrzanowe idealnie smakują z kaszą albo kluseczkami śląskimi.
Mięso w galarecie to pyszna przystawka, którą warto przygotować nie tylko na świąteczny stół, ale także w dni powszednie. Zwinięte w ruloniki plasterki szynki, wypełnione gładką masą z ugotowanych na twardo jaj, tartego chrzanu, kleksa śmietany i przypraw ułóż na półmisku obok siebie, dość ciasno, żeby się nie rozwijały. Całą kompozycję zalej tężejącą galaretą na bulionie i pozostaw w lodówce na kilka godzin. Przystawkę serwuj ze świeżym pieczywem żytnim lub mieszanym.
Sos na bazie startego chrzanu świetnie pasuje do różnego rodzaju mięs. Jego przygotowanie jest łatwe i niezbyt czasochłonne. Wystarczy, że do jasnej zasmażki dodasz bulion i śmietanę. Gdy sos zacznie gęstnieć, wrzuć starty chrzan, a całość dopraw szczyptą cukru, sokiem cytrynowym oraz solą. Tak przygotowanym sosem możesz zalać białe kiełbaski, krótko obsmażone na patelni, które po zapieczeniu w piekarniku nabiorą wyjątkowego, intensywnie chrzanowego smaku. Do sosu z chrzanu świetnie pasuje ugotowane w bulionie do miękkości i pokrojone na plastry mięso wołowe, które możesz podać z ziemniaczanym purée oraz zasmażanymi buraczkami.