Herbata jest naparem przyrządzanym z młodych liści i pąków roślin, należących do rodzaju kamelii, chociaż tego określenia używa się również w przypadku naparów z ziół lub suszonych owoców. Wrażliwe krzewy herbaciane najbardziej lubią klimat ciepły, dość wilgotny i z dużą ilością słońca, dlatego też najchętniej rosną w południowo-wschodniej Azji. Określone warunki uprawy, pora zbioru, a nawet metoda suszenia mają istotny wpływ na siłę smaku i aromatu przygotowanego naparu. Na przestrzeni wieków powstało wiele rodzajów herbaty, a każda z nich ma rzesze zwolenników na każdym kontynencie.
Herbata czarna zawdzięcza swój intensywny kolor oraz mocny smak odpowiednio długiej fermentacji i suszeniu liści, a w przeciwieństwie do zielonej herbaty zachowuje swoje walory nawet przez kilka lat. To właśnie dlatego od tysiącleci była przedmiotem handlu, a w niektórych rejonach Azji (Mongolia, Syberia, Tybet) do XIX w. służyła nawet jako forma waluty. Do najbardziej popularnych gatunków czarnej herbaty należą assam, yunnan, darjeeling i ceylon, a ich nazwy związane są rejonami upraw.
Czarną herbatę można kupić pod kilkoma postaciami – od prasowanej, poprzez liściastą, granulowaną, rozpuszczalną, na ekspresowej kończąc. Warto przy tym wiedzieć, że te ostatnie powstają najczęściej z okruchów liści i innych pozostałości po produkcji, dlatego też powstały z nich napar uważany jest za gorszy jakościowo.
Oprócz klasycznej czarnej herbaty coraz większą popularnością na świecie cieszą się również inne odmiany – jak zielona, biała, żółta czy czerwona. Odcień i przede wszystkim smak naparu zależne są od momentu zbioru, czasu suszenia oraz fermentacji. Na przykład zielona herbata nie jest poddawana fermentacji, lecz suszona natychmiast po zebraniu, dzięki czemu powstały napój jest delikatny i lekko gorzki, z kolei jedna z najdroższych herbat – biała – powstaje wyłącznie z młodziutkich pączków, które jeszcze w całości się nie rozwinęły.
Na bazie mieszanek czarnych lub kolorowych herbat (pu-erh, zielonej, ulung) powstają odmiany perfumowane. Tuż przed pakowaniem dodawane są aromaty, dzięki którym napar nabiera wyjątkowych walorów smakowych i zapachowych. Najczęściej do herbaty dodaje się płatki kwiatów (róża, jaśmin, bergamotka), przyprawy (kardamon, cynamon, wanilia) oraz owocowe esencje zapachowe. Dzięki tej prostej metodzie tworzone są nowe smaki herbat, które wielu z nas tak lubi smakować w ciągu dnia, np. truskawkowa, cytrusowa, wiśniowa czy o aromacie owoców leśnych.
Chociaż napary z ziół albo owoców też potocznie nazywane są herbatami, nazwa ta jest w stosunku do nich używana nieprawidłowo, ponieważ w ich składzie zazwyczaj nie ma liści herbacianych. Napary z ziół, oprócz walorów smakowych, mają również znaczenie medyczne, dlatego też często są stosowane jako środek leczniczy. Do najbardziej popularnych naparów ziołowych można zaliczyć herbatki z mięty, melisy, czystka, lipy, kopru włoskiego czy rumianku.
Herbatki owocowe są przygotowywane z suszonych i pokrojonych na mniejsze cząstki owoców. Aby powstały z nich napar był bardziej wyrazisty, często dodaje się do nich kwiat hibiskusa, który nie tylko nadaje herbatce orzeźwiająco kwaskowatego smaku, lecz także barwi przygotowywany napar na piękny malinowy lub ciemnoczerwony odcień.