Jedną z odmian fasoli białej jest fasola jaś. Najczęściej można ją spotkać na sklepowych półkach w wersji suchej. Jej gotowanie nie jest trudne, ale dość czasochłonne, to znaczy wymaga odpowiednich przygotowań. Aby fasola ta była smaczna i łatwostrawna, przed ugotowaniem trzeba moczyć ziarna w wodzie przynajmniej 12 godzin, następnie wypłukać je pod bieżącą wodą, gotować przez pół godziny, zmienić wodę i gotować do miękkości (ok. 30–40 minut). I jak wszystkie fasole – posolić pod koniec gotowania. Dlatego przepisy z fasolą jaś nie są dobrym rozwiązaniem, kiedy akurat nam się spieszy – o daniach z fasolą jaś musimy pomyśleć z odpowiednim wyprzedzeniem. Na pewno jednak warto, bo są bardzo smaczne.
Wśród przepisów z fasolą jaś najpopularniejsze są najprawdopodobniej te na fasolkę po bretońsku. Wbrew nazwie danie to nie pochodzi z Francji, więcej wspólnego ma z Wielką Brytanią, jednak fasolka po bretońsku jest jedną z potraw, które mocno kojarzą się z polską kuchnią. Powstaje poprzez gotowanie fasoli w sosie pomidorowym z dodatkami. Wśród nich najczęściej pojawia się cebula i kiełbasa, czasem także wędzony boczek, oraz przyprawy. Oprócz tego fasola jaś jest składnikiem wielu zup fasolowych i nie tylko.
Tę fasolę możemy także dodać do sałatki, spisuje się w nich doskonale, jednak problemem może być konieczność jej długiego moczenia i gotowania. Alternatywa, czyli fasola z puszki, którą wystarczy odsączyć z zalewy, wydaje się tu kusząca, ale smak fasoli jaś jest dużo lepszy, warto więc zastanowić się także nad takim rozwiązaniem.
Oprócz tego fasola jaś może stanowić bazę różnego rodzaju past – na przykład past kanapkowych lub używanych do faszerowania, a nawet… wegańskiego majonezu. Warto sprawdzić rozmaite przepisy z fasolą jaś, bo to przepyszny składnik.