Jedną z rzeczy, która dzieli smakoszy, jest kwestia pikanterii. Jedni lubią ostre dania, inni preferują mniej pikantne potrawy. Osobnicza tolerancja ostrości pożywienia jest różna, zresztą to, że ktoś jest w stanie zjeść bardzo ostre jedzenie, nie oznacza jeszcze, że lubi je najbardziej w takim wydaniu. Jednocześnie są tacy, którzy uważają, że im ostrzej coś jest doprawione, tym lepiej. Przygotowując dania na ostro dla większej ilości osób, upewnijmy się lepiej, jakie są ich preferencje. Dodając dodatkową porcję przypraw do już gotowych, nałożonych porcji, każdy może indywidualnie dostosować poziom ostrości do swojego gustu, natomiast jeśli danie na ostro od razu przyprawimy za mocno, bardzo trudno będzie je stonować.
Istnieje wiele przypraw, które dodają pikanterii. Przygotowując więc pikantne potrawy, możemy sięgnąć między innymi po chilli (suszone, świeże lub sproszkowane), pieprz (biały, cayenne, czarny, czerwony, zielony), czosnek, kurkumę, curry czy imbir. Zwykle wykorzystuje się kompozycję tych składników, by nie tylko podnieść ostrość, ale i nadać głębszy, bardziej urozmaicony smak.
W zasadzie możemy przyrządzić większość dań na ostro. Zwykła jajecznica stanie się pikantna, jeśli dodamy do niej więcej pieprzu. W ten sposób możemy przygotowywać pikantne sosy, farsze, zupy, nawet sałatki. Są jednak pikantne potrawy, które swoją pikanterię zawdzięczają nie tyle modyfikacjom kucharza, ile oryginalnym recepturom. Pikantne dania znajdziemy w kuchni meksykańskiej, azjatyckiej i tej pochodzącej z Ameryki Południowej. Wśród przepisów na dania na ostro warto wymienić meksykańskie burrito, azjatyckie curry (w zależności od koloru użytej pasty może być mniej lub bardziej ostre), różne tajskie zupy, quesadillę oraz amerykańskie przepisy na skrzydełka z grilla (choć te mają też wiele łagodnych odmian). Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by wśród przygotowanych przez nas dań na ostro znalazły się dobrze znane w Polsce potrawy, jak fasolka po bretońsku czy pierogi ruskie – tylko nieco bardziej doprawione.